Wyjaśniamy kluczowe regulacje dotyczące hałasu,podkreślając ich znaczenie dla zapewnienia komfortuoraz ochrony zdrowia przed szkodliwym wpływem hałasu.

Co warto wiedzieć?

Hałas jest jednym z największych problemów cywilizacyjnych, który negatywnie wpływa na zdrowie i samopoczucie ludzi. w odpowiedzi na ten problem, zarówno w Polsce, jak i w Unii Europejskiej, wprowadzono szereg przepisów, ustaw i norm regulujących poziom hałasu oraz sposoby jego ograniczania. Poniżej przybliżymy najważniejsze z nich.

Prawo budowlane i ochrona przed hałasem

W Polsce kluczowym aktem prawnym regulującym kwestie hałasu jest ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (z późniejszymi zmianami), która nakłada obowiązek projektowania budynków w sposób, który zapewni ich użytkownikom odpowiednią ochronę przed hałasem. Dotyczy to wszystkich obiektów budowlanych, w tym budynków mieszkalnych, biurowych oraz publicznych. Prawo budowlane wymaga, aby projektowanie i wykonanie budynków uwzględniało odpowiednie normy izolacyjności akustycznej ścian, stropów i innych przegród. Dzięki temu mieszkańcy i użytkownicy obiektów mają zagwarantowane komfortowe warunki akustyczne, co jest szczególnie istotne w środowisku miejskim.

Podstawowym dokumentem wykonawczym odnoszącym się do Prawa budowlanego jest Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (z ważną dla budownictwa mieszkaniowego aktualizacją – Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 27 października 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie).
Wprowadza ono bardzo ważną ochronę przed hałasem pogłosowym oraz (od 2023 r.) doprecyzowało zakres ochrony przed hałasem dla budownictwa mieszkaniowego.
§ 323. 1 wskazuje:

Budynek i urządzenia z nim związane powinny być zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby poziom hałasu, na który będą narażeni użytkownicy lub ludzie znajdujący się w ich sąsiedztwie, nie stanowił zagrożenia dla ich zdrowia, a także umożliwiał im pracę, odpoczynek i sen w zadowalających warunkach.

Zgodnie z rozporządzeniem, należy stosować takie materiały i technologie, które mają potwierdzone własności pochłaniania dźwięku (wyznaczone zgodnie z Polską Normą określającą metodę pomiaru pochłaniania dźwięku przez elementy budowlane), zapewnią odpowiednią izolacyjność akustyczną oraz zabezpieczą przed hałasem z zewnątrz, jak również wewnętrznym hałasem związanym z użytkowaniem budynków.

Polskie prawo budowlane wymaga projektowania budynków z uwzględnieniem odpowiedniej izolacji akustycznej, aby chronić mieszkańców przed hałasem.

Normy akustyczne w Polsce

W Polsce obowiązuje szereg norm regulujących kwestie ochrony przed hałasem, które mają na celu zapewnienie odpowiednich warunków akustycznych w budynkach mieszkalnych, użyteczności publicznej i innych obiektach. Normy te definiują zarówno dopuszczalne poziomy hałasu, jak i wymagania dotyczące izolacyjności akustycznej oraz parametrów akustycznych wnętrz.

Jedną z kluczowych norm jest PN-B-02151-2:2018-01 – Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach. Część 2: Wymagania dotyczące dopuszczalnego poziomu dźwięku w pomieszczeniach. Norma ta określa, jakie poziomy hałasu są dopuszczalne w różnych typach pomieszczeń – od budynków mieszkalnych, przez biura, aż po szkoły, szpitale i inne obiekty użyteczności publicznej. Jej celem jest zapewnienie komfortu akustycznego użytkowników poprzez ograniczenie hałasu zewnętrznego i wewnętrznego.

Z kolei Polska Norma PN-B-02151-3:2015-10, Polska Norma PNB-02151-3:2015-10/Ap1:2016-02. Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach. Część 3: Wymagania dotyczące izolacyjności akustycznej przegród w budynkach i elementów budowlanych – precyzuje wymagania w zakresie izolacyjności akustycznej przegród dla budynków m.in. mieszkalnych, szkół, biur, szpitali, itp.

Kolejna ważna norma to PN-B-02151-4:2015-06 – Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach. Część 4: Wymagania dotyczące warunków pogłosowych i zrozumiałości mowy w pomieszczeniach oraz wytyczne prowadzenia badań. Ta norma jest szczególnie istotna w przypadku projektowania pomieszczeń o specyficznych wymaganiach akustycznych, takich jak sale lekcyjne, audytoria, sale konferencyjne czy obiekty sakralne. Wymaga ona dostosowania parametrów akustycznych, takich jak czas pogłosu, w celu zapewnienia odpowiedniej zrozumiałości mowy i komfortu akustycznego.

Normy europejskie dotyczące hałasu

Na poziomie Unii Europejskiej kluczowym aktem prawnym w zakresie ochrony przed hałasem jest Dyrektywa 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 czerwca 2002 r. odnosząca się do oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku. Dyrektywa ta nakłada na państwa członkowskie obowiązek monitorowania poziomu hałasu oraz podejmowania działań mających na celu jego ograniczenie. w ramach tej dyrektywy państwa zobowiązane są do sporządzania map hałasu i podejmowania działań prewencyjnych w celu minimalizacji jego negatywnych skutków.

Ważnym dokumentem europejskim jest także Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 305/2011, które określa wymagania dotyczące izolacyjności akustycznej wyrobów budowlanych, co ma bezpośredni wpływ na certyfikację produktów stosowanych w budownictwie. Rozporządzenie to nakłada obowiązek projektowania budynków z uwzględnieniem ochrony przed hałasem zarówno zewnętrznym, jak i wewnętrznym.

Normy europejskie nakładają na państwa obowiązek monitorowania poziomu hałasu i tworzenia map hałasu w celu minimalizacji jego wpływu na zdrowie.

Operat akustyczny i wymagania w zakresie akustyki

W Polsce obowiązują także przepisy dotyczące operatów akustycznych. Zgodnie z wymaganiami prawa, każda nowa inwestycja budowlana musi spełniać określone wymagania akustyczne, co często wymaga sporządzenia operatu akustycznego.
Operat akustyczny to dokument, który zawiera ocenę hałasu w danej inwestycji i proponowane rozwiązania mające na celu redukcję hałasu do poziomów zgodnych z przepisami.
W skład takiego dokumentu wchodzi zakres dwóch podstawowych działów:

DZIAŁ I: Ochrona przeciwdźwiękowa

Analizuje zagrożenia związane z hałasem i jego oddziaływaniem na budynek, precyzując dopuszczalne poziomy zakłóceń akustycznych zgodnie z normami budowlanymi. Zawiera również wymagania dotyczące izolacyjności akustycznej przegród budowlanych, wytyczne dla projektów wentylacji i klimatyzacji oraz szczegółowe rysunki rozwiązań technicznych.

DZIAŁ II: Akustyka wnętrz pomieszczeń

Skupia się na analizie parametrów akustycznych pomieszczeń. Określa on odpowiednie materiały i ustroje akustyczne, które mają zostać zastosowane, a także przedstawia zestaw obliczeń dotyczących parametrów akustycznych. Ponadto, zawiera szczegółowe wytyczne związane z kosztorysem i planowanymi materiałami akustycznymi.

Posiadanie prawidłowo opracowanego operatu akustycznego jest kluczowe, aby zagwarantować zgodność z normami prawnymi oraz zapewnić odpowiednie warunki akustyczne w projektowanych przestrzeniach.

Hałas a zdrowie

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) od lat podkreśla negatywny wpływ hałasu na zdrowie człowieka. WHO zaleca, aby poziom hałasu w środowisku nie przekraczał 55 dB w ciągu dnia i 40 dB w nocy. Przekroczenie tych norm może prowadzić do problemów zdrowotnych, takich jak zaburzenia snu, stres, a w dłuższym okresie – choroby układu krążenia.

W Polsce normy hałasu dla budynków mieszkalnych wynoszą 40 dB w dzień i 30 dB w nocy, a dla miejsc użyteczności publicznej mogą być wyższe, ale muszą być zgodne z obowiązującymi przepisami.

Czy wiesz, że…?

brak odpowiedniej izolacji akustycznej w budynkach może negatywnie wpływaćna zdrowie, prowadząc do stresu, problemów z koncentracją oraz zaburzeń snu.

Polecane materiały i strony internetowe o hałasie

Wszystkim, którzy chcą zgłębić temat hałasu oraz jego wpływu na zdrowie i środowisko, polecamy skorzystać z następujących źródeł:

Najważniejsze obowiązujące wytyczne, rozporządzenia, normy i zarządzenia dotyczące akustyki i hałasu

sierpień 2024 r.

Dowiedz się więcej:

Jak hałas staje się cichym zabójcą naszego zdrowia?

Hałas w mieszkaniuczy w miejscu pracy?

Śmiało! Opowiedz nam o tym, a nasi specjaliści z zakresu akustyki
pomogą Ci dobrać najlepsze rozwiązanie dla Twojego wnętrza.

Tak! Chcę wysłać zapytanie